RevistaSPM 2024 01 - Flipbook - Page 134
SOCIEDADE
PORTUGUESA de
MATERIAIS
fabrico aditivo para
componentes metálicos
de grande dimensão e
desempenho
sşƚŽƌ'ŽŵĞƐĂΎ͕ZƵŝŵĂƌĂůď͕KŵŝĚŵĂĚŝŶŝĂď
Ă&hW͕&ĂĐƵůĚĂĚĞĚĞŶŐĞŶŚĂƌŝĂĚĂhŶŝǀĞƌƐŝĚĂĚĞĚŽWŽƌƚŽ͕ZƵĂƌ͘ZŽďĞƌƚŽ&ƌŝĂƐ͕ƐͬŶ͕ϰϮϬϬͲϰϲϱ͕WŽƌƚŽ͕WŽƌƚƵŐĂů
ď/E'/͕/ŶƐƟƚƵƚŽĚĞŝġŶĐŝĂĞ/ŶŽǀĂĕĆŽĞŵŶŐĞŶŚĂƌŝĂDĞĐąŶŝĐĂĞŶŐĞŶŚĂƌŝĂ/ŶĚƵƐƚƌŝĂů͕ZƵĂŽƵƚŽƌZŽďĞƌƚŽ&ƌŝĂƐ͕ϰϬϬ͕
ϰϮϬϬͲϰϲϱ͕WŽƌƚŽ͕WŽƌƚƵŐĂů
ΎƵƚŽƌĐŽƌƌĞƐƉŽŶĚĞŶƚĞ͗ǀƚŐŽŵĞƐΛĨĞ͘ƵƉ͘Ɖƚ
O fabrico adi vo é um método de produção revolucionário para novos designs que tem demonstrado
maior eficácia face às metodologias convencionais no que diz respeito aos tempos de produção para a
obtenção de componentes de geometria complexa. Desde a sua invenção, a tecnologia tem evoluído
com o obje vo de melhorar o seu processo e consequentemente as caracterís cas dos produtos finais.
Para cada aplicação e materiais, diferentes tecnologias e métodos são u lizados. No que diz respeito a
componentes metálicos, o Laser Powder Bed Fusion (LPBF) e o Direct Energy Deposi on, (DED) podem
ser u lizados, porém, e independentemente do processo de fabrico adi vo, quando as dimensões dos
componentes são bastante grandes, metodologias mais eficazes devem ser consideradas de modo a
ultrapassar as desvantagens associadas ao fabrico adi vo na produção de componentes de grande
dimensão. Assim, tecnologias DED podem ser integradas num processo de fabrico híbrido para a
produção eficiente de componentes metálicos de grande dimensão e desempenho. O processo de
fabrico híbrido (adi vo + convencional, ou convencional + adi vo) apresenta-se assim, como uma
alterna va viável, permi ndo ainda obter diferentes produtos em tempo ú l.
tecnologia, materiais e desafios
ϭ͘/EdZKhK
TECNOLOGIA,
MATERIAIS E
DESAFIOS
134
KĨĂďƌŝĐŽĂĚŝƟǀŽĠƵŵŵĠƚŽĚŽĚĞƉƌŽĚƵĕĆŽĚĞ
ĐŽŶĐĞĕĆŽƌĞǀŽůƵĐŝŽŶĄƌŝŽƉĂƌĂŶŽǀŽƐĚĞƐŝŐŶƐ͘
ƐƵĂĂƉůŝĐĂĕĆŽĨĂĐĞăƐŵĞƚŽĚŽůŽŐŝĂƐĐŽŶǀĞŶĐŝŽŶĂͲ
ŝƐƚĞŵĚĞŵŽŶƐƚƌĂĚŽĂĚŝŵŝŶƵŝĕĆŽĚŽƐƚĞŵƉŽƐĚĞ
ƉƌŽĚƵĕĆŽ ŶĞĐĞƐƐĄƌŝŽƐ ƉĂƌĂ Ă ŽďƚĞŶĕĆŽ ĚŽ
ĐŽŵƉŽŶĞŶƚĞĐŽŵĂŵĞƐŵĂĨƵŶĐŝŽŶĂůŝĚĂĚĞ͘ƐƚĂ
ƚĞĐŶŽůŽŐŝĂŶĂƐĐĞƵĐŽŵĂĂƉůŝĐĂĕĆŽĞŵŵĂƚĞƌŝĂů
ƉůĄƐƟĐŽŶŽŝŶşĐŝŽĚĂĚĠĐĂĚĂĚĞϴϬĞĐŽŶƟŶƵŽƵ
ĐŽŵ Ă ƵƟůŝnjĂĕĆŽ ĚĞ ůŝŐĂŶƚĞ ƉŽůŝŵĠƌŝĐŽ ƉĂƌĂ
ůŝŐĂĕĆŽ ĚĞ ƉſƐ ĐĞƌąŵŝĐŽƐ ŽƵ ŵĞƚĄůŝĐŽƐ ƉĂƌĂ
ĐŽŶĨĞƌŝƌĂŐĞŽŵĞƚƌŝĂƉƌĞƚĞŶĚŝĚĂ͘ƐƚĂƚĞĐŶŽůŽŐŝĂ
ĨŽŝ ĐŽŵĞƌĐŝĂůŝnjĂĚĂ ŶŽ Įŵ ĚĂ ĚĠĐĂĚĂ ĚĞ ϴϬ͕
ĐŽŶƐĞƋƵĞŶƚĞŵĞŶƚĞ Ž ĨĂďƌŝĐŽ ĂĚŝƟǀŽ ŵĞƚĄůŝĐŽ
ĂƉĂƌĞĐĞƵŶŽŵĞƌĐĂĚŽƉŽƌǀŽůƚĂĚŽƐĂŶŽƐϵϬ͕Ă
ƉĂƌƟƌ ĚĂ ŵĂƌĐĂ K^͕ ƵƟůŝnjĂŶĚŽ ƚĞĐŶŽůŽŐŝĂ
ƐŝŶƚĞƌŝnjĂĕĆŽƉŽƌůĂƐĞƌ͕ŽƵƐĞũĂ͕ŝƌĞĐƚDĞƚĂů>ĂƐĞƌ
^ŝŶƚĞƌŝŶŐ;D>^Ϳ;D&'͕ϮϬϭϵͿ͕ŽƋƵĞƉĞƌŵŝƟƵ
ŶĆŽƵƟůŝnjĂƌůŝŐĂŶƚĞ͘ĞƐĚĞĂş͕ŽƐĚĞƐĞŶǀŽůǀŝŵĞŶͲ
ƚŽƐ Ğ ŝŶǀĞƐƟŐĂĕƁĞƐ Ğŵ ƚŽƌŶŽ ĚĞƐƚĂ ƚĞĐŶŽůŽŐŝĂ
ƚġŵ ĐĞŶƚƌĂĚŽ Ž ƐĞƵ ĨŽĐŽ ŶĂ ŵĞůŚŽƌŝĂ ĚŽ
ƉƌŽĐĞƐƐŽ Ğ ŶĂ ŵĂdžŝŵŝnjĂĕĆŽ ĚĂƐ ƉƌŽƉƌŝĞĚĂĚĞƐ
ŵĞĐąŶŝĐĂƐ͘ƐƚĞĐŶŽůŽŐŝĂƐĚĞĨĂďƌŝĐŽĂĚŝƟǀŽƉĂƌĂ
ƉƌŽĚƵĕĆŽĚĞĐŽŵƉŽŶĞŶƚĞƐĚĞŵĂƚĞƌŝĂůŵĞƚĄůŝĐŽ͕
ŶŽŵĞĂĚĂŵĞŶƚĞ Ž >ĂƐĞƌ WŽǁĚĞƌ ĞĚ &ƵƐŝŽŶ
;>W&ͿĞŽŝƌĞĐƚŶĞƌŐLJĞƉŽƐŝƟŽŶ͕;Ϳ͕ƚġŵ
ŵŽƐƚƌĂĚŽ ďŽĂ ĂƉůŝĐĂďŝůŝĚĂĚĞ ĚĞŶƚƌŽ ĚĂƐ ƐƵĂƐ
ůŝŵŝƚĂĕƁĞƐ Ğŵ ĚŝǀĞƌƐŽƐ ƐĞƚŽƌĞƐ͕ ƚĂŶƚŽ ƉĂƌĂ Ă
ƉƌŽĚƵĕĆŽ ĐŽŵŽ ŶĂ ƌĞƉĂƌĂĕĆŽ͕ ŽƵ ŵĞƐŵŽ ŶŽ
ƌĞĚĞƐŝŐŶĚĞĐŽŵƉŽŶĞŶƚĞƐ͘
ƉĞƐĂƌ ĚĂ ƐƵƉĞƌĂĕĆŽ ĚŽƐ ĚŝĨĞƌĞŶƚĞƐ ĚĞƐĂĮŽƐ
ƋƵĞ ĂƐ ƚĞĐŶŽůŽŐŝĂƐ ĚĞ ĨĂďƌŝĐŽ ĂĚŝƟǀŽ ƚġŵ
ƵůƚƌĂƉĂƐƐĂĚŽ͕ Ž ƚĞŵƉŽ ĚĞ ƉƌŽĐĞƐƐĂŵĞŶƚŽ Ğ
ĐŽŶƐĞƋƵĞŶƚĞŵĞŶƚĞ ŽƐ ĐƵƐƚŽƐ ĚĞ ƉƌŽĚƵĕĆŽ
ĂƵŵĞŶƚĂŵ ƐŝŐŶŝĮĐĂƟǀĂŵĞŶƚĞ ă ŵĞĚŝĚĂ ƋƵĞ Ž
ƚĂŵĂŶŚŽ ĚĂ ƉĞĕĂ ĂƵŵĞŶƚĂ͘ Ğ ĨŽƌŵĂ Ă
ƵůƚƌĂƉĂƐƐĂƌĞƐƚĂůŝŵŝƚĂĕĆŽ͕ŶŽǀĂƐĞƐƚƌĂƚĠŐŝĂƐĚĞ
ĨĂďƌŝĐŽ͕ĐŽŵŽŽĐĂƐŽĚŽĨĂďƌŝĐŽŚşďƌŝĚŽƚġŵƐŝĚŽ
ƌĞĐĞŶƚĞŵĞŶƚĞ ĐŽŶƐŝĚĞƌĂĚĂƐ͘ WƌŽĐĞƐƐŽƐ ĚĞ
ĨĂďƌŝĐŽŚşďƌŝĚŽƵƐĂŵƉƌŽĐĞƐƐŽƐĚĞĐŽŶĨŽƌŵĂĕĆŽ
ƚƌĂĚŝĐŝŽŶĂŝƐ ĐŽŵďŝŶĂĚŽƐ ƉĂƌĐŝĂůŵĞŶƚĞ ĐŽŵ
ƚĞĐŶŽůŽŐŝĂƐ ĚĞ ĨĂďƌŝĐŽ ĂĚŝƟǀŽ͕ ĚĞ ĨŽƌŵĂ Ă
ĂƉƌŽǀĞŝƚĂƌ ĂƐ ǀĂŶƚĂŐĞŶƐ ŝŶĚŝǀŝĚƵĂŝƐ ĚĞ ĐĂĚĂ
ƉƌŽĐĞƐƐŽ ŶĂ ŵĞůŚŽƌŝĂ ĚĂƐ ƉƌŽƉƌŝĞĚĂĚĞƐ ĚŽƐ
ĐŽŵƉŽŶĞŶƚĞƐ͘
K ƉƌĞƐĞŶƚĞ ĚŽĐƵŵĞŶƚŽ ƉƌĞƚĞŶĚĞ ĚĂƌ ĂŽ ůĞŝƚŽƌ
ƵŵĂǀŝƐĆŽŐĞƌĂůĚĂƐƉŽƚĞŶĐŝĂůŝĚĂĚĞƐĚŽĨĂďƌŝĐŽ